Evaluatie Auditdienst Rijk

Kern bevinding

De Auditdienst Rijk geldt als onafhankelijke, professionele, deskundige en innovatieve auditor die vaak proactief meedenkt, kwalitatief goede onderzoeken uitvoert, politiek en bestuurlijk sensitief is, handelingsperspectief biedt en openstaat voor verbetering.

Departementen zien de wettelijke taak als noodzakelijk onderdeel van controlebestel. Dit wordt met ervaring, deskundigheid en de nodige strengheid uitgevoerd. Ze schatten de toegevoegde waarde van de gevraagde onderzoeken hoog in.

Kern aanbevelingen

Continue focus op optimale toegevoegde waarde:

• Selectiever zijn in werkzaamheden; meer (gevraagd) onderzoek met hoge toegevoegde waarde.
• Investeren in data-analyse en cyberteam, belangrijke kennisgebieden en contractauditing.

Samenspel met departementen:

• Eerder signalen afgeven aan departementen, escaleren bij dilemma’s en vertraging en niet werkzaamheden overnemen van 2^e lijn. 
• Zelf minder gevoelig zijn voor feedback.
• Jaarlijks tevredenheidsonderzoek met opvolging.

Behouden en uitbouwen kracht van ADR-organisatie:

• Trotser zijn en minder bescheiden.
• Behouden diepe kennis van departementen.
• Meer aandacht voor kwaliteit teams en medewerkers.
• Meer harmoniseren en uniformeren.

Voortgang opvolging aanbevelingen

We groeien door in onze rol en toegevoegde waarde:

• Strategische Auditagenda als leidraad voor meer onderzoek naar realisatie strategische doelen en rijksbreed leren en ontwikkelen.
• Zelf geïnitieerd onderzoek naar beheersing op departementen gestart.
• Breder scala onderzoeksmethoden beschikbaar voor complexe vraagstukken
• State of the art auditproducten beschikbaar voor o.a. data-analyse, red teaming en verantwoorde AI.
• Contractauditing onmisbaar bij opschalen operationele inzetbaarheid Defensie en verkenning gestart voor breder inzetten contractauditing.

We zijn duidelijker in onze boodschap en rolopvatting:

• Departementen ervaren steeds meer dat zij zelf aan de lat staan voor verantwoording en beheersing van financiële stromen.
• Eerder inzicht bieden in beheer met nieuwe beheerrapportage in najaar.
• Opdrachtgeversrespons en –tevredenheid gestegen. Gemiddelde score: 8.

We zijn trots en bouwen de kracht van de organisatie Auditdienst Rijk uit:

• Genomineerd voor Protiviti Internal Audit Innovation Award.
• Leerlijn voor FA, IT, OA, EU, auditmanagers+ zijn in ontwikkeling.
• General IT Control doorontwikkeld naar Basis IT Controls met meer risicogericht focus en uniformiteit.

Kern bevinding

Waardering van de Algemene Rekenkamer voor professionaliteit en kwaliteit van de Auditdienst Rijk, maar ook kritiek van de Algemene Rekenkamer op afhandeling van aanvullende vragen.

Werkrelatie en governance tussen Auditdienst Rijk en Algemene Rekenkamer is onderdeel van bestuurlijk en politiek discours.

Kern aanbevelingen

Afspraken en samenwerking:

• Gaan voor gezamenlijke doelen en uitdagingen.
• Investeren in de samenwerking.
• Duidelijke werkafspraken over planning, samenwerking en escalatie.
• Capaciteitsissues oplossen.

Voortgang opvolging aanbevelingen

We worden voorspelbaarder en maken graag nadere afspraken:

• Strakkere planning en meer aandacht voor tussentijdse mijlpalen via centrale Aanpak en mijlpalen 2025.
• Vergroten voorspelbaarheid door meerjarige departementale en rijksbrede auditplannen.
• Beter afstemmen plannen met andere (kennis)organisaties, zoals Rijksinspecties, de Algemene Rekenkamer, adviesraden en de planbureaus.
• Mogelijkheden tot verbetering en formalisering van de samenwerking en een bijzonder trekkingsrecht voor de Algemene Rekenkamer bij de Auditdienst Rijk.

Kern bevinding

Geen enkel blijk dat bij de uitvoering van taken de onafhankelijkheid van de Auditdienst Rijk in het geding is.

Kern aanbevelingen

Scheid de rollen van eigenaar en opdrachtgever en overweeg eigenaarschap bij secretaris-generaal onder te brengen.

Leg een aantal zaken rond betrokkenheid vast:

• Evalueer de maximale periode van betrokkenheid.
• Blijf alert op beïnvloeding van onderzoeken; zorg voor meldings- en escalatieroutes.
• Leg verbod betrokkenheid tekenend accountant bij gevraagde onderzoeken van ‘zijn/haar’ departement formeel vast.

Voortgang opvolging aanbevelingen

De rollen van eigenaar Auditdienst Rijk en opdrachtgever zijn gescheiden: plv. secretaris-generaal is eigenaar en secretaris-generaal opdrachtgever en vastgelegd in de aangepaste Audit Charter. 

We hebben de interne spelregels rond betrokkenheid verder geoptimaliseerd:

• Sturen op betrokkenheid van 5 jaar. 7 jaar blijft uitzondering en maximum.
• Formele bepalingen beperkingen tekenend accountant bij onderzoek vastgelegd in Audit Charter Auditdienst Rijk.
• Compliance officer monitort en escaleert naar algemeen directeur.

De Wet op de Rijksinspecties is een mogelijk model voor de toekomst: er wordt verkend of Wet op de Rijksinspecties instrumenten biedt.

Kern bevinding

De meeste uitgangspunten van het Ondernemingsplan 2017 zijn gerealiseerd. Op een aantal punten is meer bereikt.

Interne discussie over roulatie, mentor-mentee-stelsel en planning.

Kern aanbevelingen

Blijf bouwen aan de interne organisatie:

• Herzie de planningsfunctie.
• Bezie aantal en omvang van accounts.
• Blijf investeren in cultuur van openstaan voor feedback.

Richt de blik meer naar buiten.

Voortgang opvolging aanbevelingen

We hebben weer een verbeterslag in onze interne organisatie gemaakt:

• Planningsfunctie is gecentraliseerd.
• Aantal accounts is uitgebreid van 5 naar 6.
• Inzet gespecialiseerde capaciteit vanuit sectoren.
• Doorlopende training open communicatie en feedback, 360 graden feedback voor mentoren.

We richten onze blik meer naar buiten:

• Gesprekspartner voor doorontwikkeling duurzaamheid binnen de Rijksoverheid.
• We blijven kennistours organiseren voor belangrijke stakeholder binnen de Rijksoverheid.
• We zijn aangesloten op rijksbrede gremia om het gesprek te voeren (SGO, CIO-beraad) of breiden dit uit (IOFEZ).